SJAMANEN EN WETENSCHAPPERS: DE HELENDE KRACHT VAN AYAHUASCA GESTEUND DOOR DE NEUROLOGIE

Zoals Feilding zegt vanuit wetenschappelijk perspectief: “we zijn pas aan het begrijpen hoe deze magische ancestrale planten werken”.

Een onderzoeksprogramma van de Universiteiten van Bekcley en Sant Pau legt zich toe op het bestuderen van de effecten van deze kruidendrank op personen met depressie, verslavingen en trauma’s. De ervaringen met ayahuasca bieden een “vitale opportuniteit voor de psychotherapie” daar de patiënten gedurende de effecten van de plant geneigd zijn om veel receptiever te zijn. De observaties van dit medicijn op de hersenconnecties zijn impressionant en het helend gebruik ervan heeft verreikende gevolgen die de westerse wetenschap recent aan het ontdekken is.

Ayahuasca is één van de meeste krachtige hallucinogenen van de planeet. Tot voor kort werd er door wetgevers en academici vooral op een negatieve manier over bericht als een gevaarlijk narcoticum, niet geschikt voor gebruik noch voor wetenschappelijk onderzoek. Niettemin hebben de inheemse volkeren van de Amazone het gedurende eeuwen gebruikt om verschillende vormen van fysiek en psychologisch ongemak te behandelen.  Dankzij een recente interesse in de Westerse wereld, werden de kanalen geopend om deze substantie te bestuderen.

 Wat is ayahuasca?

Ayahuasca is een psychodelische kruidendrank die door de sjamanen gebruikt wordt in rituelen en initiatie-riten in de Amazone-regio. De kruidendrank wordt gemaakt van de chacruna of chacrona (Psychotria viridis)-plant gemengd met de liaan ayahuasca (Banisteriospsis caapi). De  chacruna bevat een krachtige psychodelische component, genaamd N,N-Dimethyltryptamine (DMT), die zich in bijna alle planten en dieren bevindt die we consumeren maar die eens ze de darmen bereikt, wordt afgebroken door bepaalde enzymen die Monoamino oxidasas (MAO) genoemd worden. Vandaar dat de DMT niet de hersenen bereikt en ook geen hallucinogene effecten produceert.

Om dit te vermijden, wordt de plant gemengd met ayahuasca (B. caapi), die bestanddelen bevat die inhibitoren zijn van de MAO; d.w.z. ze blokkeren de MAO en zorgen ervoor dat de DMT de hersenen bereikt. Het resultaat is een intense psychische reis die tussen de 4 a 6 uren duurt.

Is het gevaarlijk?

Jordi Riba is een wetenschapper die de effecten van ayahuasca op het menselijk brein bestudeert, als onderdeel van een programma van de Universiteiten van Beckley (Virginia, VS) en van Sant Pau (Barcelona, Spanje). “De actieve principes van beide planten worden enkel uren na inname geëlimineerd  waardoor intoxicatie en overdosis zeer weinig waarschijnlijk zijn”, zoals de onderzoeker uitlegt aan IFLScience.

De kruidendrank is vanuit fysiek standpunt veilig maar zonder een degelijke voorbereiding kan een reis met ayahuasca psychologisch gezien zeer shockerend  zijn. “Sommige personen kunnen angst ervaren door de ongewone intensiteit en de aard van de ervaring. Dit komt meestal voor bij personen die naar de Amazone reizen om ayahuasca te nemen bij mensen die ze niet kennen en waarmee er geen vertrouwensband is, in een omgeving die hen ook helemaal niet vertrouwd is”, verklaart Riba.

Het is een feit dat de leden van de Amazone-gemeenschappen sinds hun geboorte worden voorbereid in het omgaan met de visioenen van de ayahuasca-reizen, terwijl het redelijk normaal is dat de rugzakreizigers een beetje aangedaan zijn door hun psychodelische ervaringen.

Wat zijn de voordelen van ayahuasca?

Ook al kunnen  de effecten sommige personen schrik aanjagen, het is feitelijk bewezen dat de ayahuasca-reizen de geest verruimen en een therapeutische waarde hebben. “De mensen die ayahusca genomen hebben, vertelden dat ze een zicht kregen op hun pijnlijke persoonlijke thema’s en verzekeren dat ze er een dieper begrip van kregen wat hen heeft geholpen om ze op te lossen”, zegt Riba. “We hebben personen gezien die zware verslavingen aan cocaïne en opiaten konden achter zich laten, na enkele sessies met ayahuasca”.

Een studie van de Universiteiten van Bekley en San Pau vond dat de inname van deze kruidendrank een anti-depressief effect produceert bij personen die bij geen enkele andere behandeling genezing vonden. Het meest verrassende was het feit dat de symptomen van beterschap onmiddellijk na de ayahuasca-sessie vastgesteld werden en voortduurden gedurende verschillende weken. Riba bevestigt dat deze ervaringen een “vitale window of opportunity  voor de psychotherapie” aanbieden daar de patiënten veel receptiever blijken te zijn gedurende de effecten van de plant.

Het beheersen van de “na-reis” periode (die Riba de afterglow noemt), zou kunnen leiden naar snellere, effectievere en duurzamere behandelingen voor depressie. Het ontdekken van neurologische mechanismen achter deze  effecten is de grote uitdaging van de ayahuasca-onderzoekers en, tot op vandaag, zijn er reeds verschillende puzzelstukken op hun plaats gevallen.

Zo werkt ayahuasca in op de hersenen

“We merken dat de hersenverbindingen veranderen gedurende de 24 uren na een ayahuasca-sessie”, vertelt Riba. Tijdens deze periode “verkrijgen de hersenzones die geassocieerd zijn met het creëren en behouden van zelfbewustzijn betere verbindingen met andere gebieden die de emoties en autobiografische herinneringen verwerken”.

Men ontdekte dat de omvang van dit effect gecorreleerd is met een stijging van bepaalde sleutelkenmerken die geassocieerd worden met mindfulness, wat één van doelstellingen van meditatie is en gemeten wordt via een systeem van wetenschappelijk gevalideerde vragenlijsten.

Om zich nog dieper in het mysterie van dit psychodelicum te begeven, vonden Riba en zijn team dat de gebruikers van ayahuasca op lange termijn een inkrimping vertonen van een hersenzone die de ‘lobus parietalis posterior’ (paritiële kwab) genoemd wordt. Amanda Feilding die de Beckley Stichting heeft opgericht en leidt, zei aan IFLScience dat de ‘lobus parietalis posterior’ “een belangrijk kern-centrum is van het defaultnetwerk (ook wel default mode network –DMN- genoemd) dat de percepties ontvangt en representeert, wat leidt tot rigide denk- en kennispatronen die aan de grondslag liggen van psychologische problemen zoals depressie, verslavingen en post-traumatische stress”.

Onderzoeken met hersenscans hebben aangetoond dat, onder de psychodelische effecten van DMT, LSD en psilocibine, “de repressieve controle van het defaultnetwerk kleiner is waardoor er een grotere verbinding van het hele brein is en de perceptie rijker wordt. De psiquis wordt   “heropgestart” en de personen voelen dat ze zich kunnen bevrijden van bepaalde compulsieve denk- en handelingspatronen”.

De inkrimping van de ‘lobus parietalis posterior’ speelt een belangrijke rol in het effect dat ayahuasca heeft en het is waarschijnlijk dat dit niet de enige factor is. Een ander onderzoek ontdekte bijvoorbeeld dat de alfa hersensgolven gereduceerd worden tijdens de ayahuasca-reis.

Daar een groot deel van de activiteit van het defaultnetwerk gecoördineerd wordt door alfa-golven, is het niet verwonderlijk dat bij het verminderen van deze golven er ook een reductie plaatsvindt van de mentale rigiditeit (repressieve controle van de RND) en een stijging van de meditatieve staat  (mindfulness). Een gelijkaardig effect werd vastgesteld gedurende de meditatie, wat suggereert dat beide therapeutische praktijken dezelfde neurologische circuits activeren.

Riba bevestigt dat “depressie, verslavingen en psychologisch trauma de drie belangrijkste gebieden voor de toepassing van behandelingen met ayahuasca zijn”. Zoals Feilding zegt: vanuit wetenschappelijk standpunt, “beginnen we pas te begrijpen hoe deze magische voorouderlijke planten werken”.

Oorspronkelijk artikel:

Chamanes y científicos: El poder sanador de la ayahuasca apoyado por la neurociencia